Έγκλημα στα Τέμπη: Το μυστήριο των 660 δευτερολέπτων της ανατριχιαστικής σιωπής – Η... μονταζιέρα καίει το Μαξίμου
Περίεργη σιγή ασυρμάτου, διαρκείας 11 λεπτών, αμέσως μετά από την αναχώρηση της μοιραίας αμαξοστοιχία Intercity 62 από τον σταθμό της Λάρισας για να
συγκρουστεί 15 λεπτά αργότερα μετωπικά με την εμπορική 63503
Μια σιωπή 11 λεπτών στις συνομιλίες μέσω ασυρμάτου το βράδυ των Τεμπών, έρχεται να προσθέσει ένα ακόμη κενό στην αξιοπιστία των ερευνών μετά την τραγωδία και να εντείνει τις αμφιβολίες που προκάλεσαν οι αποκαλύψεις για την αλλοίωση των στοιχείων, πάνω στα οποία θα πατήσει η μελλοντική δίκη.
Στη λίστα των ψηφιακών αρχείων που κατέθεσε στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής (1/2/24) ο μεταβατικός διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ Παναγιώτης Τερεζάκης, υπάρχει μια σιγή ασυρμάτου, διαρκείας 11 λεπτών, αμέσως μετά από την στιγμή που η μοιραία αμαξοστοιχία Intercity 62 έφυγε από τον σταθμό της Λάρισας για να συγκρουστεί 15 λεπτά αργότερα μετωπικά με την εμπορική 63503, όπως αποκαλύπτουν οι Data Journalists.
Καταθέτοντας την λίστα στη Βουλη, ο κ. Τερεζάκης μίλησε για «απομάστευση των δεδομένων από τα καταγραφικά του συστήματος σηματοδότησης στη Λάρισα και στο Μεζούρλο (διπλανός σταθμός), τα οποία ελήφθησαν την ίδια ημέρα από εξειδικευμένο και εντεταλμένο υπάλληλο της κατασκευάστριας εταιρείας παρουσία Αστυνομίας, ανακριτικού υπαλλήλου και εμού του ιδίου».
Πρόσθεσε, δε, ότι η διαδικασία «καταγράφηκε και βιντεοσκοπήθηκε από τον ίδιο τον ανακριτικό υπάλληλο και παραδώσαμε αυτά τα στοιχεία κρατώντας ένα αντίγραφο εμείς σαν ΟΣΕ, ένα αντίγραφο παρέλαβε ο κύριος ανακριτής και ένα αντίγραφο πήρε η ΕΡΓΟΣΕ».
Στην εικόνα που παραθέτουν οι Data Journalists, υπάρχει ένα τμήμα της λίστας με τα εκατοντάδες ψηφιακά αρχεία των συνομιλιών μέσω ασυρμάτου VHF της 28ης Φεβρουαρίου 2023.
Κάθε φορά που στην εμβέλεια του Σταθμαρχείου Λάρισας, ένας σταθμάρχης, ένας μηχανοδηγός, ένας κλειδούχος και κάθε άλλος εμπλεκόμενος πατάει το κουμπί για να μιλήσει στον ασύρματο, ανοίγει ένα νέο αρχείο που «κλείνει» μόλις τελειώσει η συνομιλία, την οποία μπορούν να ακούσουν και όλοι οι υπόλοιποι.
Τα αλλοιωμένα αρχεία
Μέσα λοιπόν στο συγκεκριμένο τμήμα της λίστας, υπάρχουν 32 διαφορετικά αρχεία που καταγράφονται σε διάστημα 34 λεπτών, ανάμεσα στις 10.46 μ.μ. και στις 11.20 μ.μ.
Αναλογεί δηλαδή, περίπου ένα αρχείο, δηλαδή μια συνομιλία σε κάθε λεπτό που περνά. Το ίδιο ισχύει και σε μία πιο διευρυμένη χρονικά λίστα με 96 αρχεία σε διάστημα 101 λεπτών ανάμεσα στις 9.46 μ.μ. και στις 11.27 μ.μ.
Σημειωτέον ότι η χρονοσήμανση στην λίστα που κατέθεσε στην Εξεταστική της Βουλής ο κ.Τερεζάκης, εμφανίζει μια χρονοκαθυστέρηση 10 λεπτών. Για παράδειγμα, τα επίμαχα αρχεία, το 3e3_443 και το 3e4_443 καταγράφονται με ώρες 10.54 μ.μ και 10.55 μ.μ αντίστοιχα, αλλά περιγράφουν γεγονότα την ώρα που η αμαξοστοιχία 62 έφυγε από την Λάρισα, δηλαδή στις 11.04 όπως αναφέρει ο σταθμάρχης.
Πρόκειται για τα αρχεία που αλλοιώθηκαν και συνενώθηκαν για να «παίξουν» στα μέσα ενημέρωσης την αμέσως επόμενη ημέρα και πριν ακόμη συμπληρωθούν 24 ώρες από το τραγικό δυστύχημα, όπως αποκάλυψε η εφημερίδα «Το Βήμα».
Το αρχείο 3e3_443 είναι το τελευταίο στο οποίο ο προφυλακισμένος σταθμάρχης Λάρισας Βασίλης Σαμαράς μιλά με τον μηχανοδηγό Γιώργο Κουτσούμπα που έχασε την ζωή του στην μετωπική σύγκρουση. Η συνομιλία που περιλαμβάνεται είναι η ακόλουθη:
Μηχανοδηγός: Λάρισα ακούει;
Σταθμάρχης: Ακούει…Με 47 νούμερο (ο αριθμός του προφορικού τηλεγραφήματος) περνάτε κόκκινο φωτόσημο εξόδου έως φωτόσημο εισόδου Νέων Πόρων.
Μηχανοδηγός: Ευχαριστούμε πολύ
Το αρχείο 3e4_443 περιλαμβάνει την εξής συνομιλία:
Μηχανοδηγός: Βασίλη…
Σταθμάρχης: Σωτήρη πάμε.
Μηχανοδηγός: Βασίλη φεύγω;
Σταθμάρχης: Φεύγεις, φεύγεις
Η αναπαραγωγή του αφηγήματος της ΝΔ περί ανθρώπινου λάθους εν ριπή οφθαλμού
Αυτά τα δύο αρχεία συνενώθηκαν αλλά αφαιρέθηκαν και τα πρώτα δευτερόλεπτα του δεύτερου, για να μην φαίνεται ότι ο σταθμάρχης μιλάει σε άλλον μηχανοδηγό, τον Σωτήρη Αδάμου που περίμενε να φύγει για τοπικό δρομολόγιο προς Βόλο. Έτσι συνενωμένα παρουσιάστηκαν από την ιστοσελίδα «Πρώτο Θέμα» στις 22:11 το βράδυ της 1ης Μαρτίου 2023 και αναπαράχθηκαν εν ριπή οφθαλμού από όλα τα μέσα ενημέρωσης.
Με τον τρόπο αυτό ενισχυόταν ξεκάθαρα το αφήγημα του τραγικού ανθρώπινου λάθους ως κυρίαρχης αιτίας που τόσο πολύ προσπάθησε να προβάλει η κυβέρνηση από την πρώτη ημέρα με τον Κυρ. Μητσοτάκη στα Τέμπη έως την ώρα που η Νέα Δημοκρατία έγραψε το δικό της πόρισμα σε 700 σελίδες.
Το μοντάρισμα ήταν επιλεγμένο και υλοποιημένο αριστοτεχνικά. Ο σταθμάρχης με την εντολή του, έδειχνε ότι δεν καταλάβαινε πως στέλνει το τρένο ανάποδα, δηλαδή από την γραμμή καθόδου (αλλιώς θα έπρεπε να το αναφέρει ρητά και να έχει δώσει γραπτή εντολή). Ο μηχανοδηγός ευχαριστεί, φεύγει και μετά από λίγο υποτίθεται ότι ρωτάει: «Βασίλη φεύγω;»
Το ερώτημα αυτό, πυροδότησε σενάρια ότι ο μηχανοδηγός είδε πως μπήκε ανάποδα στην γραμμή καθόδου και για αυτό ρώτησε. Πήρε όμως απάντηση «Φεύγεις, φεύγεις», και προχώρησε προς την καταστροφή. Εννοείται ότι ένας έμπειρος μηχανοδηγός που θα έβλεπε την αμαξοστοιχία του να αλλάζει γραμμή χωρίς να έχει λάβει γραπτή εντολή, θα σταματούσε αμέσως και θα ρωτούσε τον σταθμάρχη. Ο Γ. Κουτσούμπας ήταν εμπειρότατος και η παράλειψη της οποιαδήποτε αναφοράς, δεν έγινε ποτέ πιστευτή από τους συναδέλφους του μηχανοδηγούς.
Το ανεξήγητο κενό των 11 λεπτών ή 660 δευτερολέπτων
Όπως φαίνεται όμως στην λίστα που παρουσιάζεται το ανεξήγητο κενό των 11 λεπτών ξεκινά στις 22.56 μ.μ. δηλαδή δύο λεπτά από την ώρα που η αμαξοστοιχία 62 έφευγε από τον σταθμό της Λάρισας. Τα κλειδιά 118Α και 118Β που είχαν μείνει τοποθετημένα σε διαγώνιο θέση και έστειλαν μοιραία το τρένο στην γραμμή καθόδου, βρίσκονται σε απόσταση 1.400 μέτρων από τον σταθμό.
Άρα, το κενό ξεκινά την ώρα που γίνεται η αλλαγή τροχιάς. Ο μηχανοδηγός Γ. Κουτσούμπας δεν εμφανίζεται να ρωτά τι έχει συμβεί και να ζητά επιβεβαίωση. Επί 11 λεπτά, κανείς άλλος δεν μπαίνει να μιλήσει στον ασύρματο από τους ανθρώπους που εργάζονται μέσα στον σταθμό ή γύρω από αυτόν (κλειδούχοι, μηχανοδηγοί, μηχανοστάσιο, φύλακες στις ισόπεδες διαβάσεις κλπ). Το ίδιο κενό και με την ίδια διάρκεια, παρατηρείται και στην άλλη λίστα με τις τηλεφωνικές κλήσεις από και προς το σταθμαρχείο.
Η σιωπή διακόπτεται την ώρα που η μετωπική σύγκρουση έχει μόλις συμβεί. Στο αρχείο 3e7_443 στις 23:07 ακούγεται κάποιος που διαμαρτύρεται στον σταθμάρχη ότι υπάρχει διακοπή ρεύματος. Λίγο αργότερα, στις 23:11 σύμφωνα με την λανθασμένη χρονοσήμανση της λίστας, καταγράφεται η τηλεφωνική κλήση προς τον σταθμάρχη από τον Ρυθμιστή Ελξης του ΟΣΕ στην Θεσσαλονίκη.
Ο Ρυθμιστής αυτός παρακολουθεί σε πίνακα τα ηλεκτρικά φορτία σε όλο το βόρειο τμήμα του δικτύου. Εχει δει πως υπάρχει βραχυκύκλωμα «κάπου στην Ραψάνη» και ρωτά τον σταθμάρχη αν γνωρίζει κάτι παραπάνω. Το βραχυκύκλωμα για το οποίο ρωτά, είναι δυστυχώς το αποτέλεσμα της σφοδρής μετωπικής σύγκρουσης που έχει ήδη σκοτώσει δεκάδες ανθρώπους.
Τα καλώδια των 25.000 βολτ έχουν κοπεί αφού μετά την σύγκρουση, οι μηχανές των συρμών σηκώθηκαν στον αέρα, ενώ οι ηλεκτρικές εκκενώσεις οδήγησαν και στην τεράστια έκρηξη που αποτυπώθηκε στα βίντεο.
Από εκεί και μετά, ασύρματος και τηλέφωνο θα αρχίσουν και πάλι να καταγράφουν κλήσεις σχεδόν ανά λεπτό.
Ο σταθμάρχης θα αργήσει να καταλάβει τι ακριβώς έχει συμβεί, μέχρι να λάβει τηλεφώνημα από την Πυροσβεστική και μετά από την Αστυνομία.
Θα συνεχίσει να δίνει οδηγίες στον κλειδούχο και να απαντά σε ερωτήσεις μηχανοδηγών άλλων συρμών.
Όταν ενημερωθεί ότι υπάρχει πυρκαγιά, θα πιστέψει αρχικά πως έγινε κάποιος εκτροχιασμός. Θα χρειαστεί να περάσει σχεδόν 1 ώρα και να τρέξουν στο σταθμαρχείο οι πιο έμπειροι σταθμάρχες, μέχρι να γίνει αντιληπτό στις 12.05 ότι δεν υπήρξε εκτροχιασμός αλλά μετωπική σύγκρουση.
Μπάζωμα και απώλεια πολύτιμου αποδεικτικού υλικού
Από εκείνη την στιγμή, ξεκινά το φιάσκο της διερεύνησης του εγκλήματος των Τεμπών. Πολύτιμο αποδεικτικό υλικό θα χαθεί με το εσπευσμένο μπάζωμα στο σημείο της σύγκρουσης. Θα σβηστούν τα αρχεία από τις βιντεοκάμερες του ΟΣΕ που θα μπορούσαν να δείξουν εάν η εμπορική αμαξοστοιχία μετέφερε δοχεία που παραπέμπουν σε εύφλεκτα υγρά.
Η επίσημη αρχή διερεύνησης του κράτους, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ θα αποκτήσει διοίκηση μόλις τον Σεπτέμβριο του 2023, έξι μήνες μετά τα Τέμπη και θα ξεκινήσει την δική του «έρευνα» έναν χρόνο μετά. Τις έρευνες θα αναλάβουν πραγματογνώμονες της Τροχαίας (!), ενώ από πλευράς ΟΣΕ πρωταγωνιστικό ρόλο αναλαμβάνει ο Παναγιώτης Τερεζάκης που ήταν ως τότε σύμβουλος της διοίκησης αλλά θα αναλάβει επίσημα καθήκοντα στις 17/3, παραμένοντας ακόμη και σήμερα «μεταβατικός διευθύνων σύμβουλος» με προβληματική νομιμοποίηση.
Ο Διευθυντής Κυκλοφορίας Κ. Χρυσάγης θα σκοτωθεί σε περίεργο τροχαίο στις 27 Μαρτίου 2023 με αποτέλεσμα να χαθεί όλο το υπόβαθρο των δικών του γνώσεων σχετικά με την κυκλοφορία των συρμών και την εκπαίδευση των σταθμαρχών.
Στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής θα κυριαρχήσουν οι μεθοδεύσεις της πλειοψηφίας που προσπαθεί επιμόνως να στηρίξει το αφήγημα ότι έφταιξαν μόνο τα ανθρώπινα λάθη το βράδυ των Τεμπών. Η πλειοψηφία θα αποφύγει να καλέσει κρίσιμους μάρτυρες που κατήγγειλαν στο παρελθόν τα κενά στα συστήματα ασφαλείας, όπως τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Φίλιππο Τσαλίδη, το στέλεχος της ΕΡΓΟΣΕ Χρ. Κατσιούλη, τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΣΕ Κ. Σπηλιόπουλο.
Δεν θα καλέσει ούτε τον πρώην πρόεδρο του σωματείου των μηχανοδηγών Κ. Γενιδούνια που έστελνε εξώδικα στον υπουργό Κ. Καραμανλή χωρίς να λαμβάνει απάντηση και κατήγγειλε κοπτοραπτική των ηχογραφημένων συνομιλιών που ακούγονταν στα κανάλια τις πρώτες ημέρες μετά το δυστύχημα.
Σε όλα τα παραπάνω, ήρθαν να προστεθούν οι αποκαλύψεις για τη λειτουργία της μονταζιέρας στις ηχητικές συνομιλίες και οι καταγγελίες ότι τα στικάκια με τα ψηφιακά αρχεία κυκλοφορούσαν και μοιράζονταν σε κάθε ενδιαφερόμενο πριν καταλήξουν στις αρμόδιες αρχές στις 3 Μαρτίου.
Ποιος αποκλείει, λοιπόν, ότι σε αυτήν την πορεία κάποια αρχεία δεν παραποιήθηκαν απλώς αλλά εξαφανίστηκαν ολοκληρωτικά; Τι θα σήμαινε αν ένα από αυτά τα αρχεία, περιλάμβανε τις κλήσεις του μηχανοδηγού που προσπαθούσε να επικοινωνήσει ανεπιτυχώς με τον σταθμάρχη;
Για ποιον λόγο κάποιος να επιθυμεί την απόκρυψη μιας τέτοιας απεγνωσμένης κλήσης; Τα ερωτήματα πληθαίνουν και υποσκάπτουν περαιτέρω το κύρος της δικαστικής έρευνας. Και το κενό σιωπής των 11 λεπτών στα καταγραφικά του σταθμαρχείου Λάρισας αποκτά τεράστιες διαστάσεις…
Καρυστιανού: Θα κάνω τα πάντα για να δω στη φυλακή τους υπεύθυνους για τον θάνατο του παιδιού μου
Φυσικά είμαι πολύ ενοχλητική για τον οποιονδήποτε ένοχο γιατί κάνω ερωτήσεις, φωνάζω, διαμαρτύρομαι… Είναι πρόβλημα αυτό αν είσαι ένοχος. Είναι πολύ καλύτερο να έχεις έναν βουβό άνθρωπο που κάθεται στο σπίτι του ήσυχα και πενθεί», τόνισε η πρόεδρος του Συλλόγου Συγγενών – Θυμάτων Τεμπών Μαρία Καρυστιανού σε συνέντευξή της στον τηλεοπτικό σταθμό «ΚΡΗΤΗ TV».
Όχι εγώ δεν ανήκω σε αυτήν την κατηγορία, ανήκω στην άλλη κατηγορία. Ανήκω στη μάνα που θα έκανε τα πάντα για να δει τους υπεύθυνους για τον θάνατο του παιδιού της στη φυλακή. Σ’ αυτή την κατηγορία ανήκω. Και είμαι πολύ περήφανη αν θέλετε για αυτό», ανέφερε η μητέρα της 20χρονης Μάρθης, που έχασε τη ζωή της στα Τέμπη.
Δεν θα καθίσω βουβή και άπραγη
«Δεν ξέρω εκείνοι τι θα κάνανε αν -ω μη γένοιτο, τους είχε συμβεί κάτι τέτοιο και πώς θα το διαχειρίζονταν. Εγώ θεωρώ ηττοπάθεια το να καθίσω -γιατί μιλάμε για δολοφονία- βουβή και άπραγη και είμαι πάρα πολύ εντάξει με αυτό που κάνω, αισθάνομαι ότι το παιδί μου είναι περήφανο για αυτό που κάνω και αισθάνομαι ότι αυτό θα ήθελα να κάνω. Και θα το κάνω! Θα συνεχίσω. (…) Ακόμη κι αν μείνω μόνη, που δεν θα μείνω μόνη, όμως. Τώρα ξέρω ότι δεν θα μείνω μόνη», επισήμανε.
Παράλληλα εξήγησε και γιατί χαρακτηρίζει «έγκλημα» αυτό που συνέβη στα Τέμπη.
«Πώς να περιγράψω το γεγονός ότι τόσα χρόνια γνώριζαν, άπαντες, τα προβλήματα του σιδηροδρόμου και αδιαφορούσαν τόσο κυνικά. Πώς αλλιώς; Βάζανε τον κόσμο έτσι, “πάμε κι όπου βγει” να τρέχει με 160 χιλιόμετρα την ώρα, όταν ξέρανε ότι δεν λειτουργούσε τίποτα, ούτε σηματοδότες, ούτε τίποτα, τίποτα… Δεν υπήρχε κανένα σύστημα ασφάλειας.
Δεν μπορώ να το χαρακτηρίσω αλλιώς και η μετέπειτα πορεία, αφού έγινε όλο αυτό που έγινε, πού πήγε ο σεβασμός απέναντι στους νεκρούς, στις οικογένειες; Πού πετάξανε με τέτοια βιασύνη από το πρώτο 24ωρο τα βαγόνια, τα χώματα; Δεν ολοκληρώθηκε καν η περισυλλογή των ανθρώπινων υπολειμμάτων, αλλοίωσαν τον χώρο άρα παρενέβησαν στη δικαστική εξουσία.
Μόνο έγκλημα (…). Το είχα πει τότε και στην εξεταστική. Πραγματικά μιλάμε για μια σωρεία παραβάσεων, για μια σωρεία ποινικών αδικημάτων. Στην υπόθεσή μας δεν είναι ένα δύο πράγματα. Είναι μια σωρεία αδικημάτων και καλούμαστε να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ελέφαντες. Δηλαδή, είναι αδιανόητο αυτό το πράγμα. Και η έκρηξη; Με ποιο δικαίωμα οι πρώτοι πραγματογνώμονες είπαν ότι δεν θα ασχοληθούν με την έκρηξη; Δεν κατάλαβα. Όταν κατακάηκαν 30 και άνθρωποι.
Λοιπόν εμείς θέλουμε να μάθουμε γιατί έγινε η έκρηξη και για ποιο λόγο στη συνέχεια προσπάθησαν πολιτικά πρόσωπα να μας αποτρέψουν από αυτό. Να εξαφανίσουν τα στοιχεία με όποιον τρόπο μπορούσαν. Απροκάλυπτα», επισήμανε μεταξύ άλλων.
«Το χειροκρότημα θα μπορούσε να απουσιάζει… Από σεβασμό»
Η ίδια χαρακτήρισε «παρεμβατικό και ύποπτο ότι ο κ. Μητσοτάκης θέλει να ακούμε μόνο τους δικούς τους πραγματογνώμονες που δεν ασχολήθηκαν καθόλου με την έκρηξη».
Σχολίασε δε τις αναφορές«όλοι για τα μπάζα» του υπουργού δικαιοσύνης και του πρωθυπουργού (στη συζήτηση της πρότασης δυσπιστίας) που χαρακτήρισε θεωρίες συνωμοσίας τα στοιχεία που οι συγγενείς των θυμάτων έχουν αναδείξει, για τον εντοπισμό χημικών και εύφλεκτων ουσιών στην περιοχή:
«Πολύ παρεμβατικός ο πρωθυπουργός και ο κ. Φλωρίδης.. Μας λένε να περιμένουμε τη δικαιοσύνη να κάνει τη δουλειά της και επεμβαίνουν στο ανακριτικό έργο».
Και σε άλλο σημείο, υπογράμμισε: «Σίγουρα υπάρχουν καλοί δικαστές. Το πρόβλημα είναι αν η κεφαλή της δικαιοσύνης που διορίζεται από την κυβέρνηση μπορεί να ελέγξει την κυβέρνηση. Δεν της έχω καμία εμπιστοσύνη γι αυτό στράφηκα στην Ευρώπη».
Όσο δε για το χειροκρότημα στον κ. Κώστα Αχ. Καραμανλή από τους κυβερνητικούς βουλευτές σημείωσε:
«Ξαναπήγα στο σημείο εκείνη τη μέρα. Ντράπηκα και σαν άνθρωπος… Το χειροκρότημα θα μπορούσε να απουσιάζει… Από σεβασμό».
