Ιστορικό σοκ για ΗΠΑ – Η Ρωσία με το S400 βλέπει και χτυπά όλα τα… «αόρατα» stealth μαζί και το F35
Το ρωσικό S-400 ξεχωρίζει ως η παγκόσμια κορυφή των συστημάτων αεράμυνας, με απαράμιλλες ικανότητες
Πραγματικό σοκ προκαλεί στις ΗΠΑ, η είδηση που μετέδωσε μάλιστα αμερικανικό μέσο ενημέρωσης η Washington Post εν προκειμένω και σχετίζεται με τις απίστευτες δυνατότητες τις οποίες παρέχει το ρωσικό σύστημα αεράμυνας S-400, το οποίο μπορεί να αναγνωρίζει και να στοχεύει μαχητικά αεροσκάφη stealth, συμπεριλαμβανομένου του πολυδιαφημισμένου αεροσκάφους F-35 Lightning II.
Το ρωσικό S-400 ξεχωρίζει ως η παγκόσμια κορυφή των συστημάτων αεράμυνας, με απαράμιλλες ικανότητες.
Από την άλλη πλευρά, το F-35 χαρακτηρίζεται – παρά τα πολλά προβλήματα που έχει κυρίως στον κινητήρα – ως το πιο επιτυχημένο stealth αεροσκάφος 5ης γενιάς με κυριαρχία στην παγκόσμια αγορά αεροσκαφών.
Το S-400 Triumf, γνωστό και ως SA-21 Growler στο του ΝΑΤΟ, διαθέτει μία εντυπωσιακή σειρά δυνατοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας ανάπτυξης διαφόρων πυραύλων προσαρμοσμένων για την αντιμετώπιση διαφορετικών αεροπορικών απειλών.
Τρομερός αντίπαλος για τα stealth
Με εμβέλεια εμπλοκής που εκτείνεται σχεδόν 400 χιλιόμετρα το Triumf έχει κερδίσει τη φήμη ενός τρομερού αντιπάλου ικανού να αμφισβητήσει την αεροπορική κυριαρχία των ΗΠΑ.
Η ικανότητα του S-400 να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε αεροσκάφος είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην επιτυχία των εξαγωγών του.
Για παράδειγμα, η Ινδία, η οποία υπέγραψε σύμβαση για πέντε μοίρες πυραύλων S-400, έχει εμπιστευτεί αυτό το προηγμένο ρωσικό σύστημα αεράμυνας για να αντιμετωπίσει το κινεζικό μαχητικό αεροσκάφος πέμπτης γενιάς, το J-20.
Η παραδοχή της Washington Post, επικαλούμενη στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες, σηματοδοτεί μια απομάκρυνση από τον συνήθη δυτικό σκεπτικισμό σχετικά με την ικανότητα των S-400 στην αντιμετώπιση της τεχνολογίας stealth.
Οι ΗΠΑ διστάζουν να αναπτύξουν F-35 κοντά στους S-400
Ενώ η πιθανότητα αντιπαράθεσης μεταξύ αυτών των δύο οπλικών συστημάτων μπορεί να φαίνεται μακρινή, οι ανησυχίες γύρω από τη συνύπαρξή τους είναι πραγματικές.
Η ουσία του ζητήματος έγκειται στον φόβο ότι το S-400 θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ευαίσθητη τεχνολογία και τις επιχειρησιακές δυνατότητες του F-35.
Οι διπλωματικές συνέπειες από την απόκτηση των S-400 από την Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, χρησιμεύουν ως τραγικό παράδειγμα των εντάσεων γύρω από το θέμα.
Η διαμάχη μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών για την αγορά των S-400 το 2019 είχε ως αποτέλεσμα την αποβολή της Άγκυρας από το πρόγραμμα F-35, σταματώντας ουσιαστικά όλες τις διαδικασίες εκπαίδευσης και παράδοσης που σχετίζονται με τα μαχητικά αεροσκάφη.
Αυτό το ρήγμα υπογραμμίζει τη σοβαρότητα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν τους πιθανούς κινδύνους που συνδέονται με τη συνεγκατάσταση των F-35 και των S-400.
Η Kathryn Wheelbarger, τότε αναπληρωτής υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, συνόψισε αυτή την ανησυχία, όταν παραδέχθηκε ανοιχτά ότι το S-400 σχεδιάστηκε ειδικά για να στοχεύει και να εξουδετερώνει αεροσκάφη όπως το F-35.
Σύμφωνα με τα λεγόμενά της, είναι «αδιανόητο να φανταστεί κανείς τη Ρωσία να μην εκμεταλλεύεται αυτή την ευκαιρία συλλογής πληροφοριών».
Αυτό το συναίσθημα υπερτονίστηκε και από τον στρατηγό Tod Wolters, ο οποίος ηγήθηκε της αμερικανικής ευρωπαϊκής διοίκησης, τονίζοντας τη θεμελιώδη ασυμβατότητα μεταξύ του F-35 και του S-400.
Στάθηκε στην αδυναμία αυτών των συστημάτων να επικοινωνήσουν μεταξύ τους και υπογράμμισε τους κινδύνους που ενέχουν οι προσπάθειες των S-400 να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες του F-35.
Η προοπτική ανταλλαγής κρίσιμων ραντάρ και επιχειρησιακών δεδομένων με τη Ρωσία είναι ένα σενάριο που οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους είναι αποφασισμένοι να αποφύγουν πάση θυσία.
Παρά τη μικρή πιθανότητα σύγκρουσης μεταξύ αυτών των δύο στρατιωτικών μέσων, η απλή παρουσία των S-400 σε περιοχές όπου δρα το F-35 αποτελεί μια πολύπλοκη και πολύπλευρη πρόκληση.
Στο κυνήγι των αμερικανικών αεροσκαφών
Στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες επισημαίνουν ότι η παρουσία των S-400 κοντά στο F-35 θα μπορούσε να ενισχύσει την ικανότητα της Ρωσίας να βελτιώσει την ανίχνευση με ραντάρ των αμερικανικών αεροσκαφών.
Επιπλέον, με αυξημένη πρόσβαση στα δεδομένα του F-35, οι ιδιοκτήτες και οι χειριστές S-400 ενδέχεται να εντοπίζουν πιο αποτελεσματικά τα τρωτά σημεία του αεροσκάφους.
Ο αντισμήναρχος της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας και ηλεκτρονικός μηχανικός Κωνσταντίνος Ζηκίδης δήλωσε στους EurAsian Times: «Το S-400 χρησιμοποιεί δύο ή τρία ραντάρ, τα οποία αλληλοσυμπληρώνονται.
Ως εκ τούτου, ακόμη και αν το κύριο ραντάρ αναζήτησης μπορεί να μην είναι σε θέση να αποκτήσει ένα ίχνος ποιότητας μπορεί να κινητοποιήσει άλλα ραντάρ για να αποκτήσουν ακριβή ίχνη».
Η ανίχνευση των stealth αεροσκαφών
Οι ρίζες της τεχνολογικής ικανότητας του S-400 μπορούν να εντοπιστούν στον προκάτοχό του, το σύστημα S-300.
Ενώ το S-400 μοιράζεται μεγάλο μέρος του υλικού του με το S-300, έχουν γίνει σημαντικές αναβαθμίσεις στα συστήματα ραντάρ, το λογισμικό και τους τύπους πυραύλων.
Αυτές οι βελτιώσεις παρέχουν στο S-400 αυξημένη ευελιξία στις αναχαιτίσεις στόχων και δυνατότητες εκτεταμένης εμβέλειας.
Στο επίκεντρο των δυνατοτήτων κατά stealth των S-400 βρίσκεται το σύστημα ραντάρ Nebo-M, το οποίο περιλαμβάνει τρεις διακριτές συστοιχίες που λειτουργούν σε διαφορετικές ζώνες συχνοτήτων.
Αξιοποιώντας συστοιχίες ραντάρ χαμηλής συχνότητας όπως το Nebo SVU (ζώνη VHF) και το Protivnik G (ζώνη L), το σύστημα Nebo-M μπορεί να ανιχνεύσει την παρουσία μαχητικών stealth καθώς πλησιάζουν.
Ενώ αυτές οι συστοιχίες χαμηλής συχνότητας μπορεί να μην παρέχουν την πιστότητα εικόνας που απαιτείται για τη στόχευση, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αρχική ανίχνευση και παρακολούθηση.
Για να συμπληρώσει τις δυνατότητες των συστοιχιών χαμηλής συχνότητας, το σύστημα Nebo-M ενσωματώνει τη συστοιχία Gamma S1 της Ρωσίας που λειτουργεί στις ζώνες S και X.
Με τη δικτύωση αυτών των συστοιχιών, το σύστημα Nebo-M προσφέρει μια ολοκληρωμένη και πολυεπίπεδη προσέγγιση για τον εντοπισμό και την παρακολούθηση αεροσκαφών stealth.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τους εγγενείς περιορισμούς της τεχνολογίας stealth κατά την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των ικανοτήτων του S-400 για αντικλεπτικούς ελέγχους.
Ενώ τα σύγχρονα μαχητικά stealth έχουν σχεδιαστεί για να ελαχιστοποιούν την ανίχνευση έναντι των ζωνών ραντάρ υψηλής συχνότητας, δεν είναι εντελώς άνοσα στην ανίχνευση.
Το μέγεθος της ραδιοδιατομής ραντάρ (RCS) καθορίζει την ανιχνευσιμότητα τους, με μικρότερες τιμές RCS να υποδηλώνουν μειωμένη ορατότητα στο ραντάρ.
Για παράδειγμα, το F-35 διαθέτει RCS περίπου 0,0015 τετραγωνικών μέτρων, ενώ το RCS του F-22 είναι ακόμη μικρότερο, και κυμαίνεται από 0,0001 έως 0,0002 τετραγωνικά μέτρα.
Παρά αυτές τις εξελίξεις στην τεχνολογία stealth, κανένα σύγχρονο μαχητικό δεν μπορεί να αποφύγει εντελώς την ανίχνευση έναντι ζωνών ραντάρ χαμηλής συχνότητας.